संत निवृत्तीनाथ अभंग
अभंग १ ते १०
अभंग १
अवीट अमोला घेता पैं निमोला । तो प्रत्यक्ष देखिला भीमातटीं ॥
अव्यक्त साकार अकारिला अंकूर । क्षरला चराचर भक्तिकाजें ॥
अनुमान विटे सर्वाघटींमाजिटें । तें परब्रह्म ईटें भक्तिसाह्य ॥
निवृत्ति घनवट पिकलिसे पेठ । पुंडलिकें प्रगट केलें असे ॥
अव्यक्त साकार अकारिला अंकूर । क्षरला चराचर भक्तिकाजें ॥
अनुमान विटे सर्वाघटींमाजिटें । तें परब्रह्म ईटें भक्तिसाह्य ॥
निवृत्ति घनवट पिकलिसे पेठ । पुंडलिकें प्रगट केलें असे ॥
अभंग २
प्राणिया उद्धार सर्व हा श्रीधर । ब्रह्म हें साचार कृष्णमूर्तीं ॥
तें रूप भीवरें पांडुरंग खरें । पुंडलिकनिर्धारें उभे असें ॥
युगे अठ्ठावीस उभा ह्रषीकेश । पुंडलिका सौरस पुरवित ॥
निवृत्तीचें गुज पांडुरंगाबीज । विश्वजनकाज पुरे कोडें ॥
तें रूप भीवरें पांडुरंग खरें । पुंडलिकनिर्धारें उभे असें ॥
युगे अठ्ठावीस उभा ह्रषीकेश । पुंडलिका सौरस पुरवित ॥
निवृत्तीचें गुज पांडुरंगाबीज । विश्वजनकाज पुरे कोडें ॥
अभंग ३
रूपाचें रूपस विठ्ठलनामवेष । पंढरीनिवास आत्माराम ॥
पुंडलिकभाग्य वोळलें संपूर्ण । दिननिशीं कीर्तन विठ्ठल हरी ॥
त्रैलोक्य उद्धरे ऐसी पव्हे त्वरे । कीर्तन निर्धारे तरुणोपाव ॥
पूण्य केलें चोख तारिले अशेख । जनीं वनीं एकरूप वसे ॥
वेदादिकमति ज्या रूपा गुंतती । तो आणूनी श्रीपति उभा केला ॥
निवृत्तीचा सखा विठ्ठलरूप देखा । निरालंब शिखा गगनोदरीं ॥
पुंडलिकभाग्य वोळलें संपूर्ण । दिननिशीं कीर्तन विठ्ठल हरी ॥
त्रैलोक्य उद्धरे ऐसी पव्हे त्वरे । कीर्तन निर्धारे तरुणोपाव ॥
पूण्य केलें चोख तारिले अशेख । जनीं वनीं एकरूप वसे ॥
वेदादिकमति ज्या रूपा गुंतती । तो आणूनी श्रीपति उभा केला ॥
निवृत्तीचा सखा विठ्ठलरूप देखा । निरालंब शिखा गगनोदरीं ॥
अभंग ४
पाहतां साधन विठ्ठलकीर्तन । भक्तसंजीवन आत्माराम ॥
विठ्ठल सधर भिवरा तें नीर । नाम निरंतर केशवाचें ॥
शिवसुरवर चिंतिती सुस्वर । कीर्तनविचार पंढरीसी ॥
निवृत्ति कीर्तन दिननिशीं ध्यान । मनाचें उन्मन इये रूपीं ॥
विठ्ठल सधर भिवरा तें नीर । नाम निरंतर केशवाचें ॥
शिवसुरवर चिंतिती सुस्वर । कीर्तनविचार पंढरीसी ॥
निवृत्ति कीर्तन दिननिशीं ध्यान । मनाचें उन्मन इये रूपीं ॥
अभंग ५
मन कामना हरि मनें बोहरी । चिंतितां श्रीहरि सुखानंद ॥
तें पुंडलिक तपें वोळलें स्वरूप । जनाचीं पै पापें निर्दाळिली ॥
वेणुनाद तीर्थ चंद्रभागा समर्थ । विठ्ठल दैवत रहिवास ॥
निवृत्ति साकर विठ्ठल आचार । भिवरा तें नीर अमृतमय ॥
तें पुंडलिक तपें वोळलें स्वरूप । जनाचीं पै पापें निर्दाळिली ॥
वेणुनाद तीर्थ चंद्रभागा समर्थ । विठ्ठल दैवत रहिवास ॥
निवृत्ति साकर विठ्ठल आचार । भिवरा तें नीर अमृतमय ॥
अभंग ६
निराकार वस्तु आकारासि आली । विश्रांति पैं जाली विश्वजना ॥
भिवरासंगमीं निरंतर सम । तल्लीन ब्रह्म उभें असे ॥
पुंडलिक ध्याये पुढत पुढती सोये । विठ्ठल हेंचि गाये संकीर्तनीं ॥
निवृत्तिसंकीर्तन ब्रह्म हें सोज्वळ । नाम हें रसाळ अनिर्वाच्य ॥
भिवरासंगमीं निरंतर सम । तल्लीन ब्रह्म उभें असे ॥
पुंडलिक ध्याये पुढत पुढती सोये । विठ्ठल हेंचि गाये संकीर्तनीं ॥
निवृत्तिसंकीर्तन ब्रह्म हें सोज्वळ । नाम हें रसाळ अनिर्वाच्य ॥
अभंग ७
पुंडलीकपेठ वैष्णवाचा हाट । करिती बोभाट हरिनामाचा ॥
वाळलें अंबर अमृततुषार । झेलीत अमर चकोर झाले ॥
देव मुनी सर्व ब्रह्मादिक लाठे । पंढरीये पेठे प्रेमपिसे ॥
निवृत्ति निर्वाळिला ज्ञानदेव सोपान । खेचर तल्लीन वीनटला ॥
वाळलें अंबर अमृततुषार । झेलीत अमर चकोर झाले ॥
देव मुनी सर्व ब्रह्मादिक लाठे । पंढरीये पेठे प्रेमपिसे ॥
निवृत्ति निर्वाळिला ज्ञानदेव सोपान । खेचर तल्लीन वीनटला ॥
अभंग ८
विठ्ठल श्रीहरि उभा भीमातीरीं । तिष्ठती कामारी मुक्तिचारी ॥
मुनिजनां सुख निरंतर लक्ष । भक्तां निजसुख देत असे ॥
पुंडलिकपुण्य मेदिनीकारुण्य । उद्धरिले जन अनंत कोटी ॥
निरानिरंतर भीमरथी तीर । ब्रह्म हें साकार इटे नीट ॥
नित्यता भजन जनीं जनार्दन । ब्रह्मादिक खुण पावताती ॥
निवृत्ति तत्पर हरीरूप सर्व । नाम घेतां तृप्त आत्माराम ॥
मुनिजनां सुख निरंतर लक्ष । भक्तां निजसुख देत असे ॥
पुंडलिकपुण्य मेदिनीकारुण्य । उद्धरिले जन अनंत कोटी ॥
निरानिरंतर भीमरथी तीर । ब्रह्म हें साकार इटे नीट ॥
नित्यता भजन जनीं जनार्दन । ब्रह्मादिक खुण पावताती ॥
निवृत्ति तत्पर हरीरूप सर्व । नाम घेतां तृप्त आत्माराम ॥
अभंग ९
भवजळ काया पंचतत्त्वमाया । भजन उभया पंढरीरावो ॥
तारक पंढरी प्रत्यक्ष भीमातीरीं । ब्रीदें चराचरीं बोले वेदु ॥
माया मोहजाळ ममता निखळ । सेवितां सकळ होय हरी ॥
निवृत्तीचें फळ सकळ हा गोपाळ । तोडी मायाजाळ संकीर्तने ॥
तारक पंढरी प्रत्यक्ष भीमातीरीं । ब्रीदें चराचरीं बोले वेदु ॥
माया मोहजाळ ममता निखळ । सेवितां सकळ होय हरी ॥
निवृत्तीचें फळ सकळ हा गोपाळ । तोडी मायाजाळ संकीर्तने ॥
अभंग १०
नित्य हरिकथा नित्य नामावळी । वैष्णवांचे कुळीं धन्य जन्म ॥
म्हणोनि पंढरी उपजवावें संसारीं । प्रत्यक्ष श्रीहरी तीरीं उभा ॥
नित्यता दिवाळी नाहीं तेथें द्वैत । नित्यता अच्युत तिष्ठतसे ॥
निवृत्ति सादर विष्णुमय सार । विठ्ठल आचार पंढरिये ॥
म्हणोनि पंढरी उपजवावें संसारीं । प्रत्यक्ष श्रीहरी तीरीं उभा ॥
नित्यता दिवाळी नाहीं तेथें द्वैत । नित्यता अच्युत तिष्ठतसे ॥
निवृत्ति सादर विष्णुमय सार । विठ्ठल आचार पंढरिये ॥