संत एकनाथ गाथा
अभंग ४०१ ते ५००
अभंग ४०१
चंद्र पोर्णिमेचा सोज्वळ । तैसा श्रीविठ्ठल पंधरीये ॥१॥
क्षीरसिंधुसम भीवरा ती वाहे । स्नान करितां जाय महत्पाप ॥२॥
सनकसनंदनसम पुंडलीक । शोभा आलोलिक वर्णु काय ॥३॥
लक्ष्मी प्रत्यक्ष रखुमाई राही । एका जनार्दनीं पायीं लीन जाला ॥४॥
क्षीरसिंधुसम भीवरा ती वाहे । स्नान करितां जाय महत्पाप ॥२॥
सनकसनंदनसम पुंडलीक । शोभा आलोलिक वर्णु काय ॥३॥
लक्ष्मी प्रत्यक्ष रखुमाई राही । एका जनार्दनीं पायीं लीन जाला ॥४॥
अभंग ४०२
पुष्पावती चंद्रभागे । करितां स्नान भंगे दोष ॥१॥
पाहतां पुंडलीक नयनीं । चुके जन्म नये अयनीं ॥२॥
घेतां विठ्ठलदरुशन । होती पातकी पावन ॥३॥
करितां प्रदक्षिना । पुन्हा जन्म नाहीं जांणा ॥४॥
एका जनार्दनीं शरण । कळस पाहतां मुक्त जाण ॥५॥
पाहतां पुंडलीक नयनीं । चुके जन्म नये अयनीं ॥२॥
घेतां विठ्ठलदरुशन । होती पातकी पावन ॥३॥
करितां प्रदक्षिना । पुन्हा जन्म नाहीं जांणा ॥४॥
एका जनार्दनीं शरण । कळस पाहतां मुक्त जाण ॥५॥
अभंग ४०३
अवलोकितां चंद्रभागा । सकळ दोष जाती भंगा ॥१॥
स्नान करितं भीवरेसी ॥ तरती पातकी अपैसी ॥२॥
दृष्टीं पाहतां विठठल देव न राहे काळाचें भेव ॥३॥
हरुषें वाहातां टाळीं । एका जनार्दनी मुक्त केलीं ॥४॥
स्नान करितं भीवरेसी ॥ तरती पातकी अपैसी ॥२॥
दृष्टीं पाहतां विठठल देव न राहे काळाचें भेव ॥३॥
हरुषें वाहातां टाळीं । एका जनार्दनी मुक्त केलीं ॥४॥
अभंग ४०४
दृष्टी पाहतां भीमातरी । स्वर्गीं वास तया निरतरां ॥१॥
ऐसा तेथीचा महिमा । आणिक नाहीं दुजी उपमा ॥२॥
दक्षिन द्वारका पंढरी । वसे भीवरेचे तीरीं ॥३॥
जेथें वसे वैकुंठ देवो । एका जनार्दनीं गेला भेवो ॥४॥
ऐसा तेथीचा महिमा । आणिक नाहीं दुजी उपमा ॥२॥
दक्षिन द्वारका पंढरी । वसे भीवरेचे तीरीं ॥३॥
जेथें वसे वैकुंठ देवो । एका जनार्दनीं गेला भेवो ॥४॥
अभंग ४०५
जयां आहे मुक्ति चाड । तयांसी गोड पंढरी ॥१॥
देव तीर्थ क्षेत्र संत । चहूंचा होत मेळा जेथ ॥२॥
कृष्णरामादि नामगजर । करिती उच्चार अट्टाहास्ये ॥३॥
स्त्रियाआदि नर बाळें । कौतुक लीळे नाचती ॥४॥
एका जनार्दनीं तयांसंगीं । विठ्ठलरंगी नाचतुसे ॥५॥
देव तीर्थ क्षेत्र संत । चहूंचा होत मेळा जेथ ॥२॥
कृष्णरामादि नामगजर । करिती उच्चार अट्टाहास्ये ॥३॥
स्त्रियाआदि नर बाळें । कौतुक लीळे नाचती ॥४॥
एका जनार्दनीं तयांसंगीं । विठ्ठलरंगी नाचतुसे ॥५॥
अभंग ४०६
त्रिविधपातें तापलें भारी । तया पंढरी विश्रांती ॥१॥
आणिके सुख नाही कोठें । पाहतां नेटें कोटि जन्म ॥२॥
कालाचेहि न चले बळ । भुमंडळ पंडरीये ॥३॥
भुवैकुंठ पंढरी देखा । ऐसा लेखा वेदशास्त्री ॥४॥
एका जनार्दनी धरुनि कास । पंढरीचा दास वारकरी ॥५॥
आणिके सुख नाही कोठें । पाहतां नेटें कोटि जन्म ॥२॥
कालाचेहि न चले बळ । भुमंडळ पंडरीये ॥३॥
भुवैकुंठ पंढरी देखा । ऐसा लेखा वेदशास्त्री ॥४॥
एका जनार्दनी धरुनि कास । पंढरीचा दास वारकरी ॥५॥
अभंग ४०७
तापत्रयें तापलीया पंढरीसी यावें । दरुशनें मुक्त व्हावें हेळामात्रें ॥१॥
दुःखाची विश्राती सुखाचा आनंद । पाहतां चिदानंद विठ्ठल देव ॥२॥
संसारीं तापलें त्रितापें आहाळले । विश्रांतीये आले पंढरीसी ॥३॥
सर्वांचे माहेर भाविकंचे घर । एका जनार्दनी निर्धान केला असे ॥४॥
दुःखाची विश्राती सुखाचा आनंद । पाहतां चिदानंद विठ्ठल देव ॥२॥
संसारीं तापलें त्रितापें आहाळले । विश्रांतीये आले पंढरीसी ॥३॥
सर्वांचे माहेर भाविकंचे घर । एका जनार्दनी निर्धान केला असे ॥४॥
अभंग ४०८
तिहीं त्रिभुवनीं पातकी पीडिले । ते मुक्त जाहले पंढरीसी ॥१॥
पाहतां सांवळा अवघीयां विश्रांती । दरुशनें शांतीं पातकीयां ॥२॥
एका जनार्दनीं पाहतां रुपडे । कैवल्य उघडे विटेवरी ॥३॥
पाहतां सांवळा अवघीयां विश्रांती । दरुशनें शांतीं पातकीयां ॥२॥
एका जनार्दनीं पाहतां रुपडे । कैवल्य उघडे विटेवरी ॥३॥
अभंग ४०९
पतित पातकी खळ दुराचारी । पाहतां पंढरी मोक्ष तयां ॥१॥
स्वमुखं भक्तां सांगतों आपण । नका अनुमान धरुं कोणी ॥२॥
चंद्रभागा दृष्टी पाहतां नरनारी । मोक्ष त्यांचे घरीं मुक्तिसहित ॥३॥
चतुष्पाद पक्षी कीटकें अपार । वृक्ष पाषाण निर्धार उद्धरती ॥४॥
एका जनार्दनीं न घ्यावा संशय । दरुशनें जाय पापताप ॥५॥
स्वमुखं भक्तां सांगतों आपण । नका अनुमान धरुं कोणी ॥२॥
चंद्रभागा दृष्टी पाहतां नरनारी । मोक्ष त्यांचे घरीं मुक्तिसहित ॥३॥
चतुष्पाद पक्षी कीटकें अपार । वृक्ष पाषाण निर्धार उद्धरती ॥४॥
एका जनार्दनीं न घ्यावा संशय । दरुशनें जाय पापताप ॥५॥
अभंग ४१०
राहुनी पंढरीये जाण जो नेघे विठठलदरुशन ॥१॥
महापातकी चांडाळ । त्याचा न व्हावा विटाळ ॥२॥
जिताची भोगी नर्क । जो विठ्ठला विन्मुख ॥३॥
न करी स्नान चंद्रभागे ॥ तो कुष्टी सर्वागें ॥४॥
नेघे पुंडलीकदरुशन । एका जनार्दनीं तया बंधन ॥५॥
महापातकी चांडाळ । त्याचा न व्हावा विटाळ ॥२॥
जिताची भोगी नर्क । जो विठ्ठला विन्मुख ॥३॥
न करी स्नान चंद्रभागे ॥ तो कुष्टी सर्वागें ॥४॥
नेघे पुंडलीकदरुशन । एका जनार्दनीं तया बंधन ॥५॥
अभंग ४११
पापाची वस्ती जाणा । पंढरीसी नाहीं कोण्हा ॥१॥
अवघे भाग्याचे सदैव । तेथें वसे विठ्ठल देव ॥२॥
माहेर भाविका । देखिलीया पुडलिका ॥३॥
जनार्दनाचा एका म्हणे । पंढरी पेणें सुखवस्ती ॥४॥
अवघे भाग्याचे सदैव । तेथें वसे विठ्ठल देव ॥२॥
माहेर भाविका । देखिलीया पुडलिका ॥३॥
जनार्दनाचा एका म्हणे । पंढरी पेणें सुखवस्ती ॥४॥
अभंग ४१२
पूर्व सुकृताची गांठोडी पदरीं । तरीच पंढरी वास घडे ॥१॥
कोटी यज्ञफळ भीमरथी पाहतां । मोक्ष सायुज्यता ततक्षणीं ॥२॥
पृथ्वीचे दान असंख्या गोदानें । पंडलीक दरुशनें न तुळती ॥३॥
एका जनार्दनीं विठ्ठलाचे भेटी । वेरझारा तुटी जन्मोजन्मीं ॥४॥
कोटी यज्ञफळ भीमरथी पाहतां । मोक्ष सायुज्यता ततक्षणीं ॥२॥
पृथ्वीचे दान असंख्या गोदानें । पंडलीक दरुशनें न तुळती ॥३॥
एका जनार्दनीं विठ्ठलाचे भेटी । वेरझारा तुटी जन्मोजन्मीं ॥४॥
अभंग ४१३
पढरीचा महिमा । आणिक नाहीं त्या उपमा ॥१॥
धन्य धन्य जगीं ठाव । उभा असे देवराव ॥२॥
साक्ष ठेवुनी पुंडलिका । तारितसे मुढ लोकां ॥३॥
एका जनार्दनी देव । उभाउभीं निरसी भेव ॥४॥
धन्य धन्य जगीं ठाव । उभा असे देवराव ॥२॥
साक्ष ठेवुनी पुंडलिका । तारितसे मुढ लोकां ॥३॥
एका जनार्दनी देव । उभाउभीं निरसी भेव ॥४॥
अभंग ४१४
अविनाश क्षेत्र पंढरी सर्वथा । आणीक ती वर्ता नये मना ॥१॥
सर्व तीर्थ मार्ग विधियुक्त आहे । येथें उभा पाहे पांडुरंग ॥२॥
आटणी दाटणी मुंडणी सर्वथा । नाहीं पैं तत्त्वतं यया तीर्थो ॥३॥
करावें तें स्नान पुंडलीक वंदन । देखावें चरण विठोबाचे ॥४॥
जनार्दनाचा एका पंढरी सांडुनी । न जाय अवनीं कवण तीर्थीं ॥५॥
सर्व तीर्थ मार्ग विधियुक्त आहे । येथें उभा पाहे पांडुरंग ॥२॥
आटणी दाटणी मुंडणी सर्वथा । नाहीं पैं तत्त्वतं यया तीर्थो ॥३॥
करावें तें स्नान पुंडलीक वंदन । देखावें चरण विठोबाचे ॥४॥
जनार्दनाचा एका पंढरी सांडुनी । न जाय अवनीं कवण तीर्थीं ॥५॥
अभंग ४१५
भाविकांसी नित्य नवें हें सोपारें । पंढरी उच्चार करितां वाचें ॥१॥
हो कं अनामिक अथवा शुद्ध वर्ण । ज्ञातीसी कारण नाहीं देवा ॥२॥
एका जनार्दनीं भलती ज्ञाती असो । परी पांडुरंग वसो हृदयमाजीं ॥३॥
हो कं अनामिक अथवा शुद्ध वर्ण । ज्ञातीसी कारण नाहीं देवा ॥२॥
एका जनार्दनीं भलती ज्ञाती असो । परी पांडुरंग वसो हृदयमाजीं ॥३॥
अभंग ४१६
पिकली पंढरी पिटिला धांडोरा । केणें आलें घरा सभागियांच्या ॥१॥
चंद्रभागे तीरीं उतरले बंदर । आले सवदागर साधुसंत ॥२॥
वैष्णव मिळोनि केला असे सांठा । न घेतो करंटा अभागीया ॥३॥
एका जनार्दनीं आलें गिर्हाईक । वस्तु अमोलिक सांठविली ॥४॥
चंद्रभागे तीरीं उतरले बंदर । आले सवदागर साधुसंत ॥२॥
वैष्णव मिळोनि केला असे सांठा । न घेतो करंटा अभागीया ॥३॥
एका जनार्दनीं आलें गिर्हाईक । वस्तु अमोलिक सांठविली ॥४॥
अभंग ४१७
सप्तपुर्यांमांजीं पढरी पावन । नामघोष जाण वैष्णव करिती ॥१॥
देव तो विठ्ठल देव तो विठ्ठल । आहे सोपा बोल वाचेम म्हणतां ॥२॥
आणिक कांहीं नको यापरतें साधन । विठ्ठल निधान टाकुनियां ॥३॥
एका जनार्दनीं विठ्ठला वांचुनी । आन नेणें मनीं दुजें कांहीं ॥४॥
देव तो विठ्ठल देव तो विठ्ठल । आहे सोपा बोल वाचेम म्हणतां ॥२॥
आणिक कांहीं नको यापरतें साधन । विठ्ठल निधान टाकुनियां ॥३॥
एका जनार्दनीं विठ्ठला वांचुनी । आन नेणें मनीं दुजें कांहीं ॥४॥
अभंग ४१८
धन्य चंद्रभागा धन्य वाळूवंट । तेथें सभादाट वैष्णवांची ॥१॥
ठायीं ठायीं कीर्तन होत नामघोष । जळाताती दोष जन्मातरींचे ॥२॥
पहा तो नारद उभा चंद्रभगेंत । गायन करीत नामघोष ॥३॥
धन्य विष्णु पहा धन्य वेणुनाद । क्रीडा करी गोविंद सर्वकाळ ॥४॥
पौर्णिमेचा काला वेणुनादीं जाहला । वांटिती सकळीं पाडुरंग ॥५॥
स्वगींचे सुरवर प्रसाद इच्छिती । नाहीं त्यांसी प्राप्ति अद्यापवरी ॥६॥
तुम्हां आम्हां येथें कैसें सांपडले । उपकार केलें पुडलीके ॥७॥
धन्य ते पद्माई धन्य ते पद्माळ । येऊनी सकळ स्नाने करिती ॥८॥
धन्य दिंडीर वन रम्य स्थळ फर । रखुमाई सुंदर वास करिती ॥९॥
चोखोबानें वस्तीं केली ऐलथडी । उभारिली गुढी स्वानंदाचे ॥१०॥
धन्य पुंडलीक भक्त शिरोमणी । तेणें चक्रपाणी उभा केला ॥११॥
मायाबापाची सेवा तेणें केली सबळ । म्हणोनी घननीळा आतुडला ॥१२॥
लोह दंड क्षेत्र पंढरपुर । उभा विटेवर पांडुरंग ॥१३॥
त्रैलोक्याचा महिमा आणिला तया ठाया । तीर्थ व्रतें पायां विठोबाच्या ॥१४॥
तिहीं लोकीं पाहतीं ऐसें नाहीं कोठें । परब्रह्मा नीट विटेवरी ॥१५॥
एका जनार्दनीं ब्रह्मा पाठीं पोटीं । ब्रह्मानिष्ठा येती तया ठायां ॥१६॥
ठायीं ठायीं कीर्तन होत नामघोष । जळाताती दोष जन्मातरींचे ॥२॥
पहा तो नारद उभा चंद्रभगेंत । गायन करीत नामघोष ॥३॥
धन्य विष्णु पहा धन्य वेणुनाद । क्रीडा करी गोविंद सर्वकाळ ॥४॥
पौर्णिमेचा काला वेणुनादीं जाहला । वांटिती सकळीं पाडुरंग ॥५॥
स्वगींचे सुरवर प्रसाद इच्छिती । नाहीं त्यांसी प्राप्ति अद्यापवरी ॥६॥
तुम्हां आम्हां येथें कैसें सांपडले । उपकार केलें पुडलीके ॥७॥
धन्य ते पद्माई धन्य ते पद्माळ । येऊनी सकळ स्नाने करिती ॥८॥
धन्य दिंडीर वन रम्य स्थळ फर । रखुमाई सुंदर वास करिती ॥९॥
चोखोबानें वस्तीं केली ऐलथडी । उभारिली गुढी स्वानंदाचे ॥१०॥
धन्य पुंडलीक भक्त शिरोमणी । तेणें चक्रपाणी उभा केला ॥११॥
मायाबापाची सेवा तेणें केली सबळ । म्हणोनी घननीळा आतुडला ॥१२॥
लोह दंड क्षेत्र पंढरपुर । उभा विटेवर पांडुरंग ॥१३॥
त्रैलोक्याचा महिमा आणिला तया ठाया । तीर्थ व्रतें पायां विठोबाच्या ॥१४॥
तिहीं लोकीं पाहतीं ऐसें नाहीं कोठें । परब्रह्मा नीट विटेवरी ॥१५॥
एका जनार्दनीं ब्रह्मा पाठीं पोटीं । ब्रह्मानिष्ठा येती तया ठायां ॥१६॥
अभंग ४१९
धन्य धन्य पंधरपुर । वाहे भीवरा समोर ॥१॥
म्हणोनि नेमें वारकरी । करती वारी अहर्निशीं ॥२॥
पुडलीकां दंडवत । पाहाती दैवत श्रीविठ्ठल ॥३॥
काला करती गोपाळापुरी । मिळोनि हरी सवंगडे ॥४॥
तया हरिदासाचे रजःकण शरण एका जनार्दन ॥५॥
म्हणोनि नेमें वारकरी । करती वारी अहर्निशीं ॥२॥
पुडलीकां दंडवत । पाहाती दैवत श्रीविठ्ठल ॥३॥
काला करती गोपाळापुरी । मिळोनि हरी सवंगडे ॥४॥
तया हरिदासाचे रजःकण शरण एका जनार्दन ॥५॥
अभंग ४२०
तयाचे संगती अपार । विश्रांती घर पंढरी ॥१॥
म्हणोनि वारकारी भावें । जाती हावें पंढरीसी ॥२॥
योगयाईं जो न संपडे । तो पुंडलिका पुढें उभा असे ॥३॥
शोभे चंद्रभागा उत्तम । धन्य जन्म जाती तेथें ॥४॥
घेऊनि आवडी माळ बुका । वाहती फुका विठ्ठला ॥५॥
एका जनार्दनीं भावें । हेंचि मागणें मज द्यावें ॥६॥
म्हणोनि वारकारी भावें । जाती हावें पंढरीसी ॥२॥
योगयाईं जो न संपडे । तो पुंडलिका पुढें उभा असे ॥३॥
शोभे चंद्रभागा उत्तम । धन्य जन्म जाती तेथें ॥४॥
घेऊनि आवडी माळ बुका । वाहती फुका विठ्ठला ॥५॥
एका जनार्दनीं भावें । हेंचि मागणें मज द्यावें ॥६॥
अभंग ४२१
वारकरी पंढरीचा । धन्य धन्य जन्म त्याचा ॥१॥
जाय नेमें पढंरीसी । चुको नेदी तो वारीसी ॥२॥
आषाढी कार्तिकी । सदां नाम गाय मुर्खीं ॥३॥
एका जनार्दनीं करी वारी । धन्य तोचि बा संसारीं ॥४॥
जाय नेमें पढंरीसी । चुको नेदी तो वारीसी ॥२॥
आषाढी कार्तिकी । सदां नाम गाय मुर्खीं ॥३॥
एका जनार्दनीं करी वारी । धन्य तोचि बा संसारीं ॥४॥
अभंग ४२२
भाळे भोळे नरनारी । येती प्रती संसत्वरीं पंढरीये ॥१॥
करती स्नान वंदिती चरणां । क्षेत्र प्रदक्षिणा करिताती ॥२॥
आळविणे मृदंग मोहरी । गरुड टके शोभती करीं ॥३॥
करती आनंदे नामघोष । नाहीं आंस पायांवीण ॥४॥
एका जनार्दनीं कौतुकें । नाचतु सुखें भक्तराणा ॥५॥
करती स्नान वंदिती चरणां । क्षेत्र प्रदक्षिणा करिताती ॥२॥
आळविणे मृदंग मोहरी । गरुड टके शोभती करीं ॥३॥
करती आनंदे नामघोष । नाहीं आंस पायांवीण ॥४॥
एका जनार्दनीं कौतुकें । नाचतु सुखें भक्तराणा ॥५॥
अभंग ४२३
घडती पुण्याचियां रासी । जे पंढरीसी जाती नेमे ॥१॥
घडतां चंद्रभागे स्नान । आणि दरुशन पुडंलीक ॥२॥
पाहता विटेवरी जगदीश । पुराणपुरुष व्यापक ॥३॥
वारकारी गाती सदा । प्रेमें गोविंदा आळविती ॥४॥
तया स्थळीं मज ठेवा । आठवा जनीं जनार्दन ॥५॥
घडतां चंद्रभागे स्नान । आणि दरुशन पुडंलीक ॥२॥
पाहता विटेवरी जगदीश । पुराणपुरुष व्यापक ॥३॥
वारकारी गाती सदा । प्रेमें गोविंदा आळविती ॥४॥
तया स्थळीं मज ठेवा । आठवा जनीं जनार्दन ॥५॥
अभंग ४२४
पंढरीस ज्याचा नेम । तो न करी अन्य कर्म ॥१॥
सांडुनिया विठ्ठल राजा । आणिक देव नाहीं दुजा ॥२॥
सांडुनिया चंद्रभागा । कोणा जाय आणीके गंगा ॥३॥
सांडुनिया पुंडलीका । कोण आहें आणीक सखा ॥४॥
साडोनिया वेणुनाद । कोन आहे थोर पद ॥५॥
एका जनार्दनीं भाव । अवघा विठ्ठलाचि देव ॥६॥
सांडुनिया विठ्ठल राजा । आणिक देव नाहीं दुजा ॥२॥
सांडुनिया चंद्रभागा । कोणा जाय आणीके गंगा ॥३॥
सांडुनिया पुंडलीका । कोण आहें आणीक सखा ॥४॥
साडोनिया वेणुनाद । कोन आहे थोर पद ॥५॥
एका जनार्दनीं भाव । अवघा विठ्ठलाचि देव ॥६॥
अभंग ४२४
गोपाळपुरीं काला गोपाळ करिती । तेथील लाभा देव लाळ घोटिती ॥१॥
ऐसा आनंड गे माय तया पंढरपुरी । धन्य भक्त देवंचे वारकरी ॥२॥
आषाढी कार्तिकी नित्य नेमें जाण । जाउनी भीवरे करिताती स्नान ॥३॥
घेतां दरुशन पुंडलिकाचे भेटी । एका जनार्दनी पुण्य न समाये सृष्टी ॥४॥
ऐसा आनंड गे माय तया पंढरपुरी । धन्य भक्त देवंचे वारकरी ॥२॥
आषाढी कार्तिकी नित्य नेमें जाण । जाउनी भीवरे करिताती स्नान ॥३॥
घेतां दरुशन पुंडलिकाचे भेटी । एका जनार्दनी पुण्य न समाये सृष्टी ॥४॥
अभंग ४२६
देव संत दोन्हीं एकचि मेळ । गदारोळ कीर्तनी ॥१॥
ती हे त्रिवेण पंढरी । आहे भीवरेचे तीरीं ॥२॥
येती वारकारी ।आनंदे नाचती गजरीं ॥३॥
म्हणे जनार्दनाचा एका । पुंडलिकें दाखविला निका ॥४॥
ती हे त्रिवेण पंढरी । आहे भीवरेचे तीरीं ॥२॥
येती वारकारी ।आनंदे नाचती गजरीं ॥३॥
म्हणे जनार्दनाचा एका । पुंडलिकें दाखविला निका ॥४॥
अभंग ४२७
देव वसे पंढरीसी । येती सनकादिक ऋषी । वंदोनी पुडंलिकासी । चरण वंदिती विठ्ठलाचे ॥१॥
करीती कीर्तन गजर । नाना आद्यें परिकर । नाचती निर्धार । भाळे भोळे आवडीं ॥२॥
दिंडी जागरण एकादशीं । क्षीरपती द्वादशी करिताती आवडीसी । भक्त मिळोनी सकळ ॥३॥
मिळतां क्षीरापती शेष । तेणें सुख सुरवरास । एका जनार्दनीं दास । वैष्णवांचा निर्धारें ॥४॥
करीती कीर्तन गजर । नाना आद्यें परिकर । नाचती निर्धार । भाळे भोळे आवडीं ॥२॥
दिंडी जागरण एकादशीं । क्षीरपती द्वादशी करिताती आवडीसी । भक्त मिळोनी सकळ ॥३॥
मिळतां क्षीरापती शेष । तेणें सुख सुरवरास । एका जनार्दनीं दास । वैष्णवांचा निर्धारें ॥४॥
अभंग ४२८
मिळाले भक्त अपार । होतो जयजयाकार भीमातीरीं ॥१॥
वैष्णवांचे मेळ मृदंग वाजती दिंड्या पताका शोभती ॥२॥
एका जनार्दनी कीर्तनीं । नाचतसे शारंगपाणी ॥३॥
वैष्णवांचे मेळ मृदंग वाजती दिंड्या पताका शोभती ॥२॥
एका जनार्दनी कीर्तनीं । नाचतसे शारंगपाणी ॥३॥
अभंग ४२९
पंढरीये पांडुरंग । भोवंता संग संतांचा ॥१॥
चंद्रभागा वाळुवंट । आहे नीट देव उभा ॥२॥
पुडलीक वेणुनाद । होतो आनंद अखंड ॥३॥
पद्मतळें गोपाळपुर । संत भार आहे तेथें ॥४॥
वैष्णवांचा गजर मोठा । आषाढी चोहटा नाचती ॥५॥
जाऊं तेथें लोतागणीं । फिटेल आयणीं गर्भवास ॥६॥
भाळे भोळे येती भक्त । आनंदें नाचत वाळुवंटी ॥७॥
लोंटागण घालूं चरणीं । शरण एका जनार्दनीं ॥८॥
चंद्रभागा वाळुवंट । आहे नीट देव उभा ॥२॥
पुडलीक वेणुनाद । होतो आनंद अखंड ॥३॥
पद्मतळें गोपाळपुर । संत भार आहे तेथें ॥४॥
वैष्णवांचा गजर मोठा । आषाढी चोहटा नाचती ॥५॥
जाऊं तेथें लोतागणीं । फिटेल आयणीं गर्भवास ॥६॥
भाळे भोळे येती भक्त । आनंदें नाचत वाळुवंटी ॥७॥
लोंटागण घालूं चरणीं । शरण एका जनार्दनीं ॥८॥
अभंग ४३०
त्रैलोक्याचा जो धनी । समचरणीं पंढरीये ॥१॥
धरुनियाबाळरुपी । उभाचि पहा पा विटेवरी ॥२॥
शोभताती संतभार । करतीं जयजयकार नामघोष ॥३॥
पुढें दक्षिनवाहिनी भीमा । ऐसा महिमा तेथीचा ॥४॥
एका जनार्दनीं वेधलें मन । लागलें ध्यान विठोबाचें ॥५॥
धरुनियाबाळरुपी । उभाचि पहा पा विटेवरी ॥२॥
शोभताती संतभार । करतीं जयजयकार नामघोष ॥३॥
पुढें दक्षिनवाहिनी भीमा । ऐसा महिमा तेथीचा ॥४॥
एका जनार्दनीं वेधलें मन । लागलें ध्यान विठोबाचें ॥५॥
अभंग ४३१
धन्य ते भाग्याचे । वास करिती पंढरीचे ॥१॥
करती नित्य प्रदक्षिणा । स्नान चंद्रभागे जाणा ॥२॥
पुंडलिकाची भेटी । वेणुनाद पाहती दृष्टी ॥३॥
करिती एकादशी । जाग्रण आनंदें मानसीं ॥४॥
तया पुण्या नाहीं लेखा । म्हणे जनार्दनीं एका ॥५॥
करती नित्य प्रदक्षिणा । स्नान चंद्रभागे जाणा ॥२॥
पुंडलिकाची भेटी । वेणुनाद पाहती दृष्टी ॥३॥
करिती एकादशी । जाग्रण आनंदें मानसीं ॥४॥
तया पुण्या नाहीं लेखा । म्हणे जनार्दनीं एका ॥५॥
अभंग ४३२
हरिचे ते दास । ज्यांचा पंढरीसी वास ॥१॥
येती नेमें पंढरीसी । दरुशन घेती विठ्ठलासी ॥२॥
करिती चंद्रभागे स्नान । पूर्वजा उद्धरतीं जाण ॥३॥
करिती गोपाळकाला । गोपाळपुरी मिळोनी मेळा ॥४॥
ऐसा जया घडे नेम । एका जनार्दनी निष्काम ॥५॥
येती नेमें पंढरीसी । दरुशन घेती विठ्ठलासी ॥२॥
करिती चंद्रभागे स्नान । पूर्वजा उद्धरतीं जाण ॥३॥
करिती गोपाळकाला । गोपाळपुरी मिळोनी मेळा ॥४॥
ऐसा जया घडे नेम । एका जनार्दनी निष्काम ॥५॥
अभंग ४३३
तुम्हीं पढरीये जातां । तरी मी पाया लागेन आतां ।
चरणरजें जाली साम्यता । तुमचे पाऊल माझे माथां ॥१॥
जेथें जेथें पाउल बैसे । एका एकपणेंविण असे ॥धृ॥
पंढरीचे वाटे । पसरिले ते मी गोटे ।
पाया लागेन अवचटे । तें सुख आहे मल मोठे ॥२॥
जेथें पाउलांचा माग । तेथें माझें अखंड अंग ।
चरणरज आम्हां भोग । काय करशील वैकुंठ चांग ॥३॥
संत भेटतील वाडेंकोडें । तरी मी आहे पायांपुढे ।
हेही आठवण न घडे । तरी मी वाळवंटीचें खडे ॥४॥
यात्रा दाटेल घसणीं । लागेन अवघियां चरणीं ।
एका जनार्दनीं कीर्तनीं । आठवा आसनीं शयनीं ॥५॥
चरणरजें जाली साम्यता । तुमचे पाऊल माझे माथां ॥१॥
जेथें जेथें पाउल बैसे । एका एकपणेंविण असे ॥धृ॥
पंढरीचे वाटे । पसरिले ते मी गोटे ।
पाया लागेन अवचटे । तें सुख आहे मल मोठे ॥२॥
जेथें पाउलांचा माग । तेथें माझें अखंड अंग ।
चरणरज आम्हां भोग । काय करशील वैकुंठ चांग ॥३॥
संत भेटतील वाडेंकोडें । तरी मी आहे पायांपुढे ।
हेही आठवण न घडे । तरी मी वाळवंटीचें खडे ॥४॥
यात्रा दाटेल घसणीं । लागेन अवघियां चरणीं ।
एका जनार्दनीं कीर्तनीं । आठवा आसनीं शयनीं ॥५॥
अभंग ४३४
उभा कर ठेऊनी कटीं । अवलोकी दृष्टी पुंडलीकं ॥१॥
न्या मज तेथवरी । या वारकारी सांगातें ॥२॥
पाहीन डोळे भरुनी हरी । दुजी उरी ठेविना ॥३॥
मीपणाचा वोस ठाव । पाहतां गांव पंढरी ॥४॥
वारकारी महाद्वारी । कान धरुनी करीं नाचती ॥५॥
शरण एका जनार्दनीं । ते संत पावन पतीत ॥६॥
न्या मज तेथवरी । या वारकारी सांगातें ॥२॥
पाहीन डोळे भरुनी हरी । दुजी उरी ठेविना ॥३॥
मीपणाचा वोस ठाव । पाहतां गांव पंढरी ॥४॥
वारकारी महाद्वारी । कान धरुनी करीं नाचती ॥५॥
शरण एका जनार्दनीं । ते संत पावन पतीत ॥६॥
अभंग ४३५
देव भक्त उभे दोन्हीं एके ठायीं । चला जाऊं पायीं तया गांवा ॥१॥
आवडीचा हेत पुरेल मनाचा । उच्चारितां वाचा विठ्ठल नाम ॥२॥
करुनियां स्नान पुंडलिकांची भेटी । नाचुं वाळुवंटीं वाहु टाळी ॥३॥
अजाऊ महाद्वारीं पाहुं तो सांवळा । वोवाळुं गोपाळा निबलोण ॥४॥
एका जनार्दनीं मनोरथ पुरे । वासना ते नुरे मांगे कांहीं ॥५॥
आवडीचा हेत पुरेल मनाचा । उच्चारितां वाचा विठ्ठल नाम ॥२॥
करुनियां स्नान पुंडलिकांची भेटी । नाचुं वाळुवंटीं वाहु टाळी ॥३॥
अजाऊ महाद्वारीं पाहुं तो सांवळा । वोवाळुं गोपाळा निबलोण ॥४॥
एका जनार्दनीं मनोरथ पुरे । वासना ते नुरे मांगे कांहीं ॥५॥
अभंग ४३६
निबलोण करुं पंढरीया सुखा । आणि पुडंलिका भक्तराया ॥१॥
परलोकींचे येती परतोनि मागुती । सर्व सुख येथें पहावया ॥२॥
अष्ट महासिद्धि जयाचिये द्वारीं । होऊनि कामारी वोळंगतीं ॥३॥
मुक्तिपद देतां न घे फुकासाठीं । ते हिंडे वाळुवंटी दीनरुप ॥४॥
एका जनार्दनीं करे निभलोण । विटेसहित चरण ओवाळावें ॥५॥
परलोकींचे येती परतोनि मागुती । सर्व सुख येथें पहावया ॥२॥
अष्ट महासिद्धि जयाचिये द्वारीं । होऊनि कामारी वोळंगतीं ॥३॥
मुक्तिपद देतां न घे फुकासाठीं । ते हिंडे वाळुवंटी दीनरुप ॥४॥
एका जनार्दनीं करे निभलोण । विटेसहित चरण ओवाळावें ॥५॥
अभंग ४३७
दक्षिण द्वारका पंढरी । शोभतसे भीमातीरीं ॥१॥
चला जाऊं तया ठायां । वंदू संताचिया पायां ॥२॥
नाचुं हरुषें वाळुवंटीं । पुंडलिक पाहुनी दृष्टी ॥३॥
एका जनार्दनीं मागत । येवढा पुरवी मनींचा हेत ॥४॥
चला जाऊं तया ठायां । वंदू संताचिया पायां ॥२॥
नाचुं हरुषें वाळुवंटीं । पुंडलिक पाहुनी दृष्टी ॥३॥
एका जनार्दनीं मागत । येवढा पुरवी मनींचा हेत ॥४॥
अभंग ४३८
आम्हीं मागतों फुकांचे । तुम्हां देतां काय वेंचे ॥१॥
संतसंग देई देवा । दुजा नको कांहीं गोवा ॥२॥
पंढरीसी ठाव द्याव । हेंचि मागतसें देवा ॥३॥
एका जनार्दनीं मागत । येवढा पुरवी मनींचा हेत ॥४॥
संतसंग देई देवा । दुजा नको कांहीं गोवा ॥२॥
पंढरीसी ठाव द्याव । हेंचि मागतसें देवा ॥३॥
एका जनार्दनीं मागत । येवढा पुरवी मनींचा हेत ॥४॥
अभंग ४३९
तुमचें देणें तुमचें देणें । नको वैकुंठ हें पेणें ॥१॥
नानामतें मतांतर । अंतर गोवुं नये तेथ ॥२॥
पेणें ठेवा पंढरीसी । आहर्निशीं नाम गाऊं ॥३॥
भाळे भोळे यती संत । बोलूं मात तयांसी ॥४॥
चरणरजवंदीन सांचे । एका जनर्दनीं म्हणे त्यांचें ॥५॥
नानामतें मतांतर । अंतर गोवुं नये तेथ ॥२॥
पेणें ठेवा पंढरीसी । आहर्निशीं नाम गाऊं ॥३॥
भाळे भोळे यती संत । बोलूं मात तयांसी ॥४॥
चरणरजवंदीन सांचे । एका जनर्दनीं म्हणे त्यांचें ॥५॥
अभंग ४४०
माझें माहेर पंढरी । विठ्ठल उभा विटेवरी ॥१॥
संत मिळाले अपार । करिताती जयजयकार ॥२॥
टाळघोष पताका । नाचताती वैष्णव देखा ॥३॥
विठ्ठल नामें गर्जती । प्रेमभरीत नाचती ॥४॥
एका जनर्दनीं शरण । विठ्ठलनामें लाधें पूर्ण ॥५॥
संत मिळाले अपार । करिताती जयजयकार ॥२॥
टाळघोष पताका । नाचताती वैष्णव देखा ॥३॥
विठ्ठल नामें गर्जती । प्रेमभरीत नाचती ॥४॥
एका जनर्दनीं शरण । विठ्ठलनामें लाधें पूर्ण ॥५॥
अभंग ४४१
पाहतां विश्राम सुखवस्ती धाम । पंढरी पुण्यग्राम भुमीवरी ॥१॥
जावया उद्वेग धरिला माझा मने । उदंड शाहाणें तये ठायीं ॥२॥
एका जनार्दनीं मानिला विश्वास । नाहीं दुजीं आस पायांवीण ॥३॥
जावया उद्वेग धरिला माझा मने । उदंड शाहाणें तये ठायीं ॥२॥
एका जनार्दनीं मानिला विश्वास । नाहीं दुजीं आस पायांवीण ॥३॥
अभंग ४४२
माझे माहेर पंढरी । आहे भीवरेचे तीरीं ॥१॥
बाप आणि आई । माझी विठ्ठल रखुमाई ॥२॥
पुंडलिक बंधु आहे । त्यांची ख्याती सांगु काय ॥३॥
माझी बहिण चंद्रभगा । करितसे पापभंगा ॥४॥
एका जनर्दनी शरण । करी माहेरीची आठवण ॥५॥
बाप आणि आई । माझी विठ्ठल रखुमाई ॥२॥
पुंडलिक बंधु आहे । त्यांची ख्याती सांगु काय ॥३॥
माझी बहिण चंद्रभगा । करितसे पापभंगा ॥४॥
एका जनर्दनी शरण । करी माहेरीची आठवण ॥५॥
अभंग ४४३
येणें पुरतें सर्व काज । विश्वास हा जाहला मज । सांपडलें तें निज । बहुकाळांचे ठेवणे ॥१॥
केला पुंडलिकें उपकार । दाविला सोपामार्ग निर्धार जडजीवां उद्धार । नाममत्रें एकाची ॥२॥
तुटलीं बंधने । मागा पाहा अनुभणे एका जानार्दनीं म्हणे । धन्य वास पंढरीसे ॥३॥
केला पुंडलिकें उपकार । दाविला सोपामार्ग निर्धार जडजीवां उद्धार । नाममत्रें एकाची ॥२॥
तुटलीं बंधने । मागा पाहा अनुभणे एका जानार्दनीं म्हणे । धन्य वास पंढरीसे ॥३॥
अभंग ४४४
जगीं धन्य एक नाम । गातां उत्तम सर्व नेम ॥१॥
धन्य धन्य पंढरपुर । नांदे भीमातीर विठ्ठल ॥२॥
धन्य धन्य वेणुनाद । वसे गोविंद ते स्थानीं ॥३॥
धन्य धन्य गोपाळपुर । करिती गोपाळ गजरेकं काला ॥४॥
एका जनार्दनीं पाद्माळें । अखंड सोहळें तये गांवीं ॥५॥
धन्य धन्य पंढरपुर । नांदे भीमातीर विठ्ठल ॥२॥
धन्य धन्य वेणुनाद । वसे गोविंद ते स्थानीं ॥३॥
धन्य धन्य गोपाळपुर । करिती गोपाळ गजरेकं काला ॥४॥
एका जनार्दनीं पाद्माळें । अखंड सोहळें तये गांवीं ॥५॥
अभंग ४४५
मूर्ति अनुपम्य विटेवरी साजिरी । पाउलें गोजिरें कोविळीं तीं ॥१॥
तेथें माझें मन वेडावलें भारी । परत माघारी परतेना ॥२॥
वेधलासेंअ जीव सुखा नाहीं पार । माहेर माहेर पंढरी देखा ॥३॥
एका जनार्दनीं सुखाची वसती । भाविकां विश्रांती पंढरीरावा ॥४॥
तेथें माझें मन वेडावलें भारी । परत माघारी परतेना ॥२॥
वेधलासेंअ जीव सुखा नाहीं पार । माहेर माहेर पंढरी देखा ॥३॥
एका जनार्दनीं सुखाची वसती । भाविकां विश्रांती पंढरीरावा ॥४॥
अभंग ४४६
आशा धरुनि आलों येथवरी । पाहतां पंढरी पाव्न झालों ॥१॥
आलिया जन्माचें सुफळ झालें काज । दृष्टी गरुडध्वज पाहतांचि ॥२॥
एका जनार्दनीं पावलो विश्रांति । पाहतां विठठलमूर्ती भीमातटीं ॥३॥
आलिया जन्माचें सुफळ झालें काज । दृष्टी गरुडध्वज पाहतांचि ॥२॥
एका जनार्दनीं पावलो विश्रांति । पाहतां विठठलमूर्ती भीमातटीं ॥३॥
अभंग ४४७
या पंढरीचे सुख पाहतां डोळां । उभा तो जिव्हाळा योगीयांचा ॥१॥
म्हणोनियां मन वेधलें चरणीं । आणिक त्यागुनी बुडी दिली ॥२॥
जनार्दनाचा एका धांवे लोटांगणीं । करी वोवाळणी शरीराची ॥३॥
म्हणोनियां मन वेधलें चरणीं । आणिक त्यागुनी बुडी दिली ॥२॥
जनार्दनाचा एका धांवे लोटांगणीं । करी वोवाळणी शरीराची ॥३॥
अभंग ४४८
ऐसे संतभार ऐसें भीमातीर । ऐसा जयजयकार सांगा कोठें ॥१॥
समुद्रवलयांकित तीर्थे असतीं पावन । परी ऐसें महिमान नाहीं कोठें ॥२॥
ऐसा नामघोष आनंद सोहळा । न देखे आणिके स्थळां माझे नेत्रीं ॥३॥
एका जनार्दनीं पंढरीवांचुनीं । आनंद माझें मनीं नाहीं कोठें ॥४॥
समुद्रवलयांकित तीर्थे असतीं पावन । परी ऐसें महिमान नाहीं कोठें ॥२॥
ऐसा नामघोष आनंद सोहळा । न देखे आणिके स्थळां माझे नेत्रीं ॥३॥
एका जनार्दनीं पंढरीवांचुनीं । आनंद माझें मनीं नाहीं कोठें ॥४॥
अभंग ४४९
श्रीमुखाचें सुख पाहतां पाहतां । नयन तत्त्वतां वेधलें माझें ॥१॥
सांवळां सुंदर कटीं ठेवुनीं कर । रुप तें नगर भीमातीरीं ॥२॥
नित्य परमानंद आनंद सोहळा । सनकादिक या स्थळीं येती जातीं ॥३॥
वैष्णवांचा थाट टाळ घोळ नाद । दिंड्या मकरंद हर्ष बहु ॥४॥
सन्मुख ती भीमा वाहे अमृतमय नीर । जडजीवां उद्धार स्नानमात्रें ॥५॥
एक जनार्दनीं मुक्तांचे माहेर । क्षेत्र तें साचार पंढरपूर ॥६॥
सांवळां सुंदर कटीं ठेवुनीं कर । रुप तें नगर भीमातीरीं ॥२॥
नित्य परमानंद आनंद सोहळा । सनकादिक या स्थळीं येती जातीं ॥३॥
वैष्णवांचा थाट टाळ घोळ नाद । दिंड्या मकरंद हर्ष बहु ॥४॥
सन्मुख ती भीमा वाहे अमृतमय नीर । जडजीवां उद्धार स्नानमात्रें ॥५॥
एक जनार्दनीं मुक्तांचे माहेर । क्षेत्र तें साचार पंढरपूर ॥६॥
अभंग ४५०
देहनिशा क्रमोनि मी तंव आलिये । इहीं वैष्णवीं आणिलें पंढरीये ॥१॥
बाई वो मन ध्यान लागलें पंढरीचे । तें तंव जागृती स्वप्नी नवचे ॥२॥
नयन नाच्ती सुखाचा हा गोंधळू । साचे सन्मुख देखोनि श्रीविठ्ठल ॥३॥
आनंदु आसमाय होतीं मना पोटीं । नवल वालभों विठ्ठली जालीं भेटीं ॥४॥
मी आन न देखें वो नाइकें काणीं । ठासा ठसावला अभिन्नपणीं वो ॥५॥
जनीं न संता संचारू जाला देखा । एका जनार्दनीं धरिला एकी एका वो ॥६॥
बाई वो मन ध्यान लागलें पंढरीचे । तें तंव जागृती स्वप्नी नवचे ॥२॥
नयन नाच्ती सुखाचा हा गोंधळू । साचे सन्मुख देखोनि श्रीविठ्ठल ॥३॥
आनंदु आसमाय होतीं मना पोटीं । नवल वालभों विठ्ठली जालीं भेटीं ॥४॥
मी आन न देखें वो नाइकें काणीं । ठासा ठसावला अभिन्नपणीं वो ॥५॥
जनीं न संता संचारू जाला देखा । एका जनार्दनीं धरिला एकी एका वो ॥६॥
अभंग ४५१
सारुनी दृश्य देखतां जालीसे ऐक्याता । पाहे कृष्णनाथा पंढरीये ॥१॥
कर ठेउनी कंटीं बुंथी वाळुवंटीं । वैजयंती कंठीं आती माझी ॥२॥
एका जनार्दनींशरण त्याची कृपा पूर्ण । पाहतां पाहतां मन हारपालें ॥३॥
कर ठेउनी कंटीं बुंथी वाळुवंटीं । वैजयंती कंठीं आती माझी ॥२॥
एका जनार्दनींशरण त्याची कृपा पूर्ण । पाहतां पाहतां मन हारपालें ॥३॥
अभंग ४५२
तेथें मुख्य हरिहर । शोभे चंद्रभागा तीर ॥१॥
जाऊं चला पंढरपुर । भेटुं आपल्या माहेरा ॥२॥
आर्त सांगुं जीवींचा । पुनीत ठाव हाचि साचा ॥३॥
हरिहरां होय भेटीं । वास तयांसी वैकुंठीं ॥४॥
एका जनर्दनीं शरण । पंढरी पुण्यठाव भीवरा जाण ॥५॥
जाऊं चला पंढरपुर । भेटुं आपल्या माहेरा ॥२॥
आर्त सांगुं जीवींचा । पुनीत ठाव हाचि साचा ॥३॥
हरिहरां होय भेटीं । वास तयांसी वैकुंठीं ॥४॥
एका जनर्दनीं शरण । पंढरी पुण्यठाव भीवरा जाण ॥५॥
अभंग ४५३
साधन तें सार पंढरीचीवारी । आन तुं न करी सायासाचें ॥१॥
वेद तो घोकितां चढे अभिमान नाडेल तेणें जाण साधन तें ॥२॥
शास्त्रमतवाद कासया पसार । करी सारासार वारी एक ॥३॥
पुराण सांगतां मन वेडावलें । निंदुं जें लागलें आणिकांसी ॥४॥
ग्रंथ पाहावें तरी आयुष्य क्षणीक । व्यर्थ खटपट करुनी काई ॥५॥
एका जनार्दनीं सारांचे पैं सार । विठ्ठल त्रिअक्षर जप करी ॥६॥
वेद तो घोकितां चढे अभिमान नाडेल तेणें जाण साधन तें ॥२॥
शास्त्रमतवाद कासया पसार । करी सारासार वारी एक ॥३॥
पुराण सांगतां मन वेडावलें । निंदुं जें लागलें आणिकांसी ॥४॥
ग्रंथ पाहावें तरी आयुष्य क्षणीक । व्यर्थ खटपट करुनी काई ॥५॥
एका जनार्दनीं सारांचे पैं सार । विठ्ठल त्रिअक्षर जप करी ॥६॥
अभंग ४५४
उदंड तीर्थे पृथ्वींच्या ठायीं । ऐसा महिमा नाही कोणें जागीं ॥१॥
तया पुंडलीकें आम्हा सोपें केलें । परब्रह्य्मा उभे ठेलें विटेवरी ॥२॥
भुवैकुंठ पंढरी क्षेत्र । पवित्रा पवित्र उत्तम हें ॥३॥
म्हनोनी करा करा लाहें । एकदां जा हो पंढरीये ॥४॥
एका आगळें अक्षर । एका जनार्दनी निर्धार ॥५॥
तया पुंडलीकें आम्हा सोपें केलें । परब्रह्य्मा उभे ठेलें विटेवरी ॥२॥
भुवैकुंठ पंढरी क्षेत्र । पवित्रा पवित्र उत्तम हें ॥३॥
म्हनोनी करा करा लाहें । एकदां जा हो पंढरीये ॥४॥
एका आगळें अक्षर । एका जनार्दनी निर्धार ॥५॥
अभंग ४५५
काशी क्षेत्र श्रेष्ठ सर्वांत पवित्र । परी तेथें वेंचे जीवित्व श्रेष्ठ तेव्हा ॥१॥
तैसी नोहे जाण पंढरी हे । पेठ वैकुंठा वैकुंठ जुनाट हें ॥२॥
न लगें वेंचणें धन वित्त जीव । मुख्य एक भाव पुरे येथें ॥३॥
दरुशनें मुक्ति प्राणिया सर्वथा । चुकती नाना चळता पापांचिया ॥४॥
एका जनार्दनीं पंढरीसी जा रे । प्रेमसुख मागा रे विठ्ठल देवा ॥५॥
तैसी नोहे जाण पंढरी हे । पेठ वैकुंठा वैकुंठ जुनाट हें ॥२॥
न लगें वेंचणें धन वित्त जीव । मुख्य एक भाव पुरे येथें ॥३॥
दरुशनें मुक्ति प्राणिया सर्वथा । चुकती नाना चळता पापांचिया ॥४॥
एका जनार्दनीं पंढरीसी जा रे । प्रेमसुख मागा रे विठ्ठल देवा ॥५॥
अभंग ४५६
सप्तपुर्या क्षेत्र पवित्र सोपार । तयांमांजी श्रेष्ठ पंढरपुर ॥१॥
जा रे आधीं तया ठाया । जेथें वास वैकुंठराया ॥२॥
पुंडलिकांचे दारुशनें । तुटती प्राणीयांची बंधनें ॥३॥
स्नान करितां भीमेसी । पुर्वज उद्धरई सरसी ॥४॥
एका जनार्दनीं पावन । देव क्षेत्र तीर्थ उत्तम जाण ॥५॥
जा रे आधीं तया ठाया । जेथें वास वैकुंठराया ॥२॥
पुंडलिकांचे दारुशनें । तुटती प्राणीयांची बंधनें ॥३॥
स्नान करितां भीमेसी । पुर्वज उद्धरई सरसी ॥४॥
एका जनार्दनीं पावन । देव क्षेत्र तीर्थ उत्तम जाण ॥५॥
अभंग ४५७
उत्तम स्थळ पंढरी देखा । उभा सखां विठ्ठल ॥१॥
एकदां जा रे तये ठायीं । प्रेमा उणें मग काई ॥२॥
भाग्य जोडले सर्व हातां । त्रैलोकीं सत्ता होईल ॥३॥
मोक्षामुक्ती तुम्हीपुढें । दास्यत्व घडे तयांसी ॥४॥
एका जनार्दनीं त्याचे भेटी । सुखसंतोषा पडेल मिठी ॥५॥
एकदां जा रे तये ठायीं । प्रेमा उणें मग काई ॥२॥
भाग्य जोडले सर्व हातां । त्रैलोकीं सत्ता होईल ॥३॥
मोक्षामुक्ती तुम्हीपुढें । दास्यत्व घडे तयांसी ॥४॥
एका जनार्दनीं त्याचे भेटी । सुखसंतोषा पडेल मिठी ॥५॥
अभंग ४५८
एकदां जारे तेथवरी । पहा पुंडलीक हरी ॥१॥
जन्मा आलीया विश्रांती । निरसेल अवधी भ्रांती ॥२॥
विठ्ठलपायीं ठेवा भाळ । जन्म मग तुमचा सुफळ ॥३॥
पुंडलीकां नमस्कार । विनवणी जोडीन कर ॥४॥
म्हणे एका जनार्दनीं । पंढरी पुण्याची अवनी ॥५॥
जन्मा आलीया विश्रांती । निरसेल अवधी भ्रांती ॥२॥
विठ्ठलपायीं ठेवा भाळ । जन्म मग तुमचा सुफळ ॥३॥
पुंडलीकां नमस्कार । विनवणी जोडीन कर ॥४॥
म्हणे एका जनार्दनीं । पंढरी पुण्याची अवनी ॥५॥
अभंग ४५९
पंढरीसी जा रे आधीं । कृपानिधी तो पाहा ॥१॥
संसाराअचीअ तुटेल बेडी । उबगे घडी पंढरीये ॥२॥
गाताती भाळे भोळे । प्रेमें सांवळें नाचत ॥३॥
कुंचे पताका गरुड टके । वैष्णवा निके मेळ मिळे ॥४॥
दिंडी कथाजाग्रह । एका जनार्दनीं ते पावन ॥५॥
संसाराअचीअ तुटेल बेडी । उबगे घडी पंढरीये ॥२॥
गाताती भाळे भोळे । प्रेमें सांवळें नाचत ॥३॥
कुंचे पताका गरुड टके । वैष्णवा निके मेळ मिळे ॥४॥
दिंडी कथाजाग्रह । एका जनार्दनीं ते पावन ॥५॥
अभंग ४६०
पंढरीसी जा रे सदा । पुंडलीक वरदा येथें उभा ॥१॥
तुम्हीं कारा हाचि नेम । धरा संतसमागम ॥२॥
देतो सकळांसि मोक्ष । न लगी ध्येय ध्यान लक्ष ॥३॥
जनार्दनें शिकविलें । एका जनार्दनीं लाधलें ॥४॥
तुम्हीं कारा हाचि नेम । धरा संतसमागम ॥२॥
देतो सकळांसि मोक्ष । न लगी ध्येय ध्यान लक्ष ॥३॥
जनार्दनें शिकविलें । एका जनार्दनीं लाधलें ॥४॥
अभंग ४६१
गाती नाचती आनंदे वैष्णवजन । ते दाखवा भुवन पंढरी ॥१॥
आदरें येती वारकारी । नानापरी संवगडे ॥२॥
नरनारी एके ठायीं । पाहतीं वीठ्ठल रखुमाई ॥३॥
सुख अदभुत विश्रांती । एका जनार्दनीं धरा चित्ती ॥४॥
आदरें येती वारकारी । नानापरी संवगडे ॥२॥
नरनारी एके ठायीं । पाहतीं वीठ्ठल रखुमाई ॥३॥
सुख अदभुत विश्रांती । एका जनार्दनीं धरा चित्ती ॥४॥
अभंग ४६२
आलिया जा रे पंढरीपुरा । पाडुरंग सोयरा पहा आधीं ॥१॥
पुरती मनोरथ इच्छिले ते सांचे । अनंत जन्माचे दोष जाती ॥२॥
करितां स्नान भीमरथी तटीं । पुंडलीक दृष्टी लक्षुनियां ॥३॥
वेणुनाद गया पिडंदान फळ । गोपाळपूर सकळ देखिलिया ॥४॥
एका जनार्दनीं सारांचेआं तें सार । पंढरी माहेर सकळ जीवां ॥५॥
पुरती मनोरथ इच्छिले ते सांचे । अनंत जन्माचे दोष जाती ॥२॥
करितां स्नान भीमरथी तटीं । पुंडलीक दृष्टी लक्षुनियां ॥३॥
वेणुनाद गया पिडंदान फळ । गोपाळपूर सकळ देखिलिया ॥४॥
एका जनार्दनीं सारांचेआं तें सार । पंढरी माहेर सकळ जीवां ॥५॥
अभंग ४६३
जन्मासी येऊनि पहा रे पंढरी । विठ्ठल भीमातीरीं उभा असे ॥१॥
ठेविले चरण दोन्ही विटेवरी । आलियांसी तारी दरुशनें एका ॥२॥
पंचक्रोशी प्रानी पुनीत पै सदा । ऐशी ही मर्यादा पंढरीची ॥३॥
एका जनार्दनीं कीर्तनगजर । ऐकतां उद्धार सर्व जीवां ॥४॥
ठेविले चरण दोन्ही विटेवरी । आलियांसी तारी दरुशनें एका ॥२॥
पंचक्रोशी प्रानी पुनीत पै सदा । ऐशी ही मर्यादा पंढरीची ॥३॥
एका जनार्दनीं कीर्तनगजर । ऐकतां उद्धार सर्व जीवां ॥४॥
अभंग ४६४
हरी म्हणोनी टाकी पाय । तया लाभा उणें काय ॥१॥
नेमें जाती पंढरीसी । आषाढी कार्तिकी वारीसी ॥२॥
घनदाट पिकली पेठ । आलें चोखट ग्राहीक ॥३॥
वस्तु अमोल विटेवरी । एका जनार्दनी अंगिकरी ॥४॥
नेमें जाती पंढरीसी । आषाढी कार्तिकी वारीसी ॥२॥
घनदाट पिकली पेठ । आलें चोखट ग्राहीक ॥३॥
वस्तु अमोल विटेवरी । एका जनार्दनी अंगिकरी ॥४॥
अभंग ४६५
निर्धारीतां सुख पंढरीसी आहे । म्हणोनि उभारिती बाह्मा वेदशास्त्रें ॥१॥
साधन पसारा न करी सैरावैरा । जाया तु निर्धारा पंढरीये ॥२॥
एका जनार्दनीं धरुनी विश्वास । विठोबाचा दास होय वेगें ॥३॥
साधन पसारा न करी सैरावैरा । जाया तु निर्धारा पंढरीये ॥२॥
एका जनार्दनीं धरुनी विश्वास । विठोबाचा दास होय वेगें ॥३॥
अभंग ४६६
स्वहित हित विचारीं मानसीं । कां रे नागविसी देहासी या ॥१॥
साव्धान हो पाहे बा पंढरी । धरीं तु अंतईं संतसंग ॥२॥
नको पंडुं फेरी चौर्यायंशीं आवृत्ती । गाय तुं किर्ती वैष्णवांची ॥३॥
तरले बहुत तरती भरंवसा । विश्वास हा बापा धरी ऐसा ॥४॥
सुगम सोपा चुकती जेणें खेपा । एका जनार्दनीं जपा विठ्ठल नाम ॥५॥
साव्धान हो पाहे बा पंढरी । धरीं तु अंतईं संतसंग ॥२॥
नको पंडुं फेरी चौर्यायंशीं आवृत्ती । गाय तुं किर्ती वैष्णवांची ॥३॥
तरले बहुत तरती भरंवसा । विश्वास हा बापा धरी ऐसा ॥४॥
सुगम सोपा चुकती जेणें खेपा । एका जनार्दनीं जपा विठ्ठल नाम ॥५॥
अभंग ४६७
करा करा लागपाठ । धरा पंढरीची वाट ।
पुंडलिकांची पेठ । सोपी आहे सर्वांसी ॥१॥
नाहीं कोठें गोवा गुंती । दुजा नको रे सांगातीं ।
एका चित्तवृत्ति । दृढ करीं मानसीं ॥२॥
नको माझें आणि तुझें । टाकी परतें कीं रे वोझें ।
संतचरण रज । सेवीं कां रे आदरें ॥३॥
तुटतीं भक्तिजाळ गुंती । सहज होतसे विरक्ति ।
एका जनार्दनीं प्रीती । धरा संतचरणीं ॥४॥
पुंडलिकांची पेठ । सोपी आहे सर्वांसी ॥१॥
नाहीं कोठें गोवा गुंती । दुजा नको रे सांगातीं ।
एका चित्तवृत्ति । दृढ करीं मानसीं ॥२॥
नको माझें आणि तुझें । टाकी परतें कीं रे वोझें ।
संतचरण रज । सेवीं कां रे आदरें ॥३॥
तुटतीं भक्तिजाळ गुंती । सहज होतसे विरक्ति ।
एका जनार्दनीं प्रीती । धरा संतचरणीं ॥४॥
अभंग ४६८
श्रीपांडुरंगाचे दरुशन । वास पंढरीसी जाण ।
कोटी यागांचे पुण्य । तया घडे नित्यची ॥१॥
हाचि माना रे विश्वास । धरा संतवचनीं निजध्यास ।
मोक्षाचा सायास । न लगे कांहीं अनुमात्र ॥२॥
न रिघा तपांचे हव्यासें । साधनाचे नको फांसे ।
कीर्तन सौरसें । प्रेमें नाचा रंगणीं ॥३॥
नका माझें आणि तुझें । टाका परतें उतरुनी वाझें ।
एका जनार्दनीं सहजें । विठ्ठलनामें मुक्त व्हां ॥४॥
कोटी यागांचे पुण्य । तया घडे नित्यची ॥१॥
हाचि माना रे विश्वास । धरा संतवचनीं निजध्यास ।
मोक्षाचा सायास । न लगे कांहीं अनुमात्र ॥२॥
न रिघा तपांचे हव्यासें । साधनाचे नको फांसे ।
कीर्तन सौरसें । प्रेमें नाचा रंगणीं ॥३॥
नका माझें आणि तुझें । टाका परतें उतरुनी वाझें ।
एका जनार्दनीं सहजें । विठ्ठलनामें मुक्त व्हां ॥४॥
अभंग ४६९
न लगे करा खटपट । धरा पंढरीची वाट । विठ्ठलीं बोभाट । अठ्ठहास्य करावा ॥१॥
धरा संतांचा समागम । मुखीं उच्चारा रे नाम । जाते क्रोध आणि काम । दिगंतरीं पळोनीं ॥२॥
आशा मनशांचे काज । सहज दुर होतें निज । घडतां सहज । विठ्ठलचेअं दरुशन ॥३॥
एका जनार्दनीं मन । राखा पायीं तें नेमून । काया वाचा शरण तया पदीं होईजे ॥४॥
धरा संतांचा समागम । मुखीं उच्चारा रे नाम । जाते क्रोध आणि काम । दिगंतरीं पळोनीं ॥२॥
आशा मनशांचे काज । सहज दुर होतें निज । घडतां सहज । विठ्ठलचेअं दरुशन ॥३॥
एका जनार्दनीं मन । राखा पायीं तें नेमून । काया वाचा शरण तया पदीं होईजे ॥४॥
अभंग ४७०
तरीच यावें जन्मा । ठेवा पांडुरंगीं प्रेमा ॥१॥
नाहीं तरी श्वानसुकर । जन्मा आले ते अपार ॥२॥
नेणें पंढरीची वारी । जन्मा आलातो भिकारी ॥३॥
संतसेवा दया नेणें । जन्मा आला तो पाषाण ॥४॥
कधीं करुं नेणें भजन । बैसें गृहीं मण्डुक जाण ॥५॥
नाहीं विश्वास मानसीं । एका जनार्दनीं म्हणे त्यासी ॥६॥
नाहीं तरी श्वानसुकर । जन्मा आले ते अपार ॥२॥
नेणें पंढरीची वारी । जन्मा आलातो भिकारी ॥३॥
संतसेवा दया नेणें । जन्मा आला तो पाषाण ॥४॥
कधीं करुं नेणें भजन । बैसें गृहीं मण्डुक जाण ॥५॥
नाहीं विश्वास मानसीं । एका जनार्दनीं म्हणे त्यासी ॥६॥
अभंग ४७१
करुनी निर्धारा । जाय जाय पंढरापुर ॥१॥
उणें पडों नेदीं काहीं । धावें देव लवलाहीं ॥२॥
संकट कांहीं व्यथा । होऊं नेदी सर्वथा ॥३॥
शंख चक्र घेउनी करीं । एका जनार्दनीं घरटी करी ॥४॥
उणें पडों नेदीं काहीं । धावें देव लवलाहीं ॥२॥
संकट कांहीं व्यथा । होऊं नेदी सर्वथा ॥३॥
शंख चक्र घेउनी करीं । एका जनार्दनीं घरटी करी ॥४॥
अभंग ४७२
पंचक्रोशी पाप नसे । ऐसा देव तेथें वसे ॥१॥
चला चला पंढरपुरा । दीन अनाथांच्या माहेरा ॥२॥
चंद्रभागे करितां स्नान । होती कोटी कुळें पावन ॥३॥
एक जनार्दनीं भेटी । तुटे जन्ममरण गांठीं ॥४॥
चला चला पंढरपुरा । दीन अनाथांच्या माहेरा ॥२॥
चंद्रभागे करितां स्नान । होती कोटी कुळें पावन ॥३॥
एक जनार्दनीं भेटी । तुटे जन्ममरण गांठीं ॥४॥
अभंग ४७३
देशाविरहित काळासी अतीत । ते देवभक्त पंढरीये ॥१॥
जाऊनियां कोणी पहा । देवाधिदेव विठोबासी ॥२॥
जन्ममरणाचे तुटतील फांसे । पाहतां उल्हासें देवभक्तां ॥३॥
एका जनार्दनीं विटेवरी निधान । लेवुनी अंजन उघडें पहा हो ॥४॥
जाऊनियां कोणी पहा । देवाधिदेव विठोबासी ॥२॥
जन्ममरणाचे तुटतील फांसे । पाहतां उल्हासें देवभक्तां ॥३॥
एका जनार्दनीं विटेवरी निधान । लेवुनी अंजन उघडें पहा हो ॥४॥
अभंग ४७४
भाव धरुनी शरण येती । तयां मोक्ष सायुज्यप्रांप्ती । ऐसी वेद आणि श्रुती । गर्जतसे सादर ॥१॥
म्हणोनी न करा आळस । सुखे जा रे पंढरीस । प्रेम कीर्तनाचा रस । सुखें आदरें सेविजे ॥२॥
पाहतां नीरा भीवरा दृष्टीं । स्नानें वास त्या वैकुंठीं । पुर्वजही कोटी । उद्धरती सर्वथा ॥३॥
एका जनार्दनीं सांगे । भाक दिधली पांडुरंगें । धन्य संचित जें भाग्य । तेंचि योग्य अधिकारी ॥४॥
म्हणोनी न करा आळस । सुखे जा रे पंढरीस । प्रेम कीर्तनाचा रस । सुखें आदरें सेविजे ॥२॥
पाहतां नीरा भीवरा दृष्टीं । स्नानें वास त्या वैकुंठीं । पुर्वजही कोटी । उद्धरती सर्वथा ॥३॥
एका जनार्दनीं सांगे । भाक दिधली पांडुरंगें । धन्य संचित जें भाग्य । तेंचि योग्य अधिकारी ॥४॥
अभंग ४७५
मार्ग ते बहुतां आहेत । सोपा पंथ पंढरीचा ॥१॥
अमुपासी अमुप देतां । परी भरले ते सर्वथा ॥२॥
सुखाचिया भरल्या राशी । पाहीजे त्यासी त्यांने घ्यावें ॥३॥
न सरेचि ब्रह्मादिकीं । भरलें देखा भरतें ॥४॥
एका जनार्दनीं सुख । अलौकिक देख पंढरीये ॥५॥
अमुपासी अमुप देतां । परी भरले ते सर्वथा ॥२॥
सुखाचिया भरल्या राशी । पाहीजे त्यासी त्यांने घ्यावें ॥३॥
न सरेचि ब्रह्मादिकीं । भरलें देखा भरतें ॥४॥
एका जनार्दनीं सुख । अलौकिक देख पंढरीये ॥५॥
अभंग ४७६
जयां सुखाची आशा आहे । त्यांनी जावें पंढरीसी ॥१॥
अमुपासी अमुप देतां । परी भरले ते सर्वथा ॥२॥
सुखाचिया भरल्या राशी । पाहिजे त्यासी त्यांनें घ्यावें ॥३॥
न सरेचि ब्राह्मादिकीं । भरलेंदेखा भरतें ॥४॥
एका जनार्दनीं सुख । अलौकिक देख पंढरीये ॥५॥
अमुपासी अमुप देतां । परी भरले ते सर्वथा ॥२॥
सुखाचिया भरल्या राशी । पाहिजे त्यासी त्यांनें घ्यावें ॥३॥
न सरेचि ब्राह्मादिकीं । भरलेंदेखा भरतें ॥४॥
एका जनार्दनीं सुख । अलौकिक देख पंढरीये ॥५॥
अभंग ४७७
जयां आहे मुक्तीचें कोडें । तें तें उघडें नांदत ॥१॥
वेगीं जाय पंढरपुरा । मुक्ति सैरा फुकटची ॥२॥
मोक्ष मुक्ति राबे द्वरी । वैष्णवा घरी कामारी ॥३॥
एका जनार्दनीं मुक्ति त्याग । वैष्णव पांग धरिती ॥४॥
वेगीं जाय पंढरपुरा । मुक्ति सैरा फुकटची ॥२॥
मोक्ष मुक्ति राबे द्वरी । वैष्णवा घरी कामारी ॥३॥
एका जनार्दनीं मुक्ति त्याग । वैष्णव पांग धरिती ॥४॥
अभंग ४७८
महादोषीयासी ठाव । एका पंढरीचा राव ॥१॥
तयावीण दुजा नाहीं । आणिका प्रवाही नको पडुं ॥२॥
जाशी देशदेशांतरीं । कोठें ही सरी ऐसा नाहीं ॥३॥
ऐसा देव उभा वीटे । दावा कोठें आहे तो ॥४॥
ऐसा वैश्णवांचा मेळ । गदारोळ नामाचा ॥५॥
ऐसें चंद्रभागा तीर्थ । आहे समर्थ कोठें पां ॥६॥
ऐसा पुंडलीक संत । दरुशने तारीत जडजीवां ॥७॥
एका जनार्दनीं ठाव । वैकुंठराव उभा जेथें ॥८॥
तयावीण दुजा नाहीं । आणिका प्रवाही नको पडुं ॥२॥
जाशी देशदेशांतरीं । कोठें ही सरी ऐसा नाहीं ॥३॥
ऐसा देव उभा वीटे । दावा कोठें आहे तो ॥४॥
ऐसा वैश्णवांचा मेळ । गदारोळ नामाचा ॥५॥
ऐसें चंद्रभागा तीर्थ । आहे समर्थ कोठें पां ॥६॥
ऐसा पुंडलीक संत । दरुशने तारीत जडजीवां ॥७॥
एका जनार्दनीं ठाव । वैकुंठराव उभा जेथें ॥८॥
अभंग ४७९
मोकळा मार्ग पंढरीचा । नाहीं साधन करणें साचा । योग अभ्यासाचा । श्रमाचि नको ॥१॥
जाय जाय पंढरपुरा । पाहे दीनांचा सोयरा । पुंडलिकें थारा । दिधला जाय आवडीं ॥२॥
तेथें करितां वसती । नाहीं तया पुनरावृत्ती । जन्ममृत्युची खंती न करी कांहीं ॥३॥
पावन तीर्थ महिवरी । समान या नाहीं दुसरी । एका जनार्दनीं निर्धारी । प्रेमे वारी करिती ॥४॥
जाय जाय पंढरपुरा । पाहे दीनांचा सोयरा । पुंडलिकें थारा । दिधला जाय आवडीं ॥२॥
तेथें करितां वसती । नाहीं तया पुनरावृत्ती । जन्ममृत्युची खंती न करी कांहीं ॥३॥
पावन तीर्थ महिवरी । समान या नाहीं दुसरी । एका जनार्दनीं निर्धारी । प्रेमे वारी करिती ॥४॥
अभंग ४८०
पुंडलीक म्हणतां वाचें । पाप जाते रें जन्माचे । जिहीं देखिलें पद यांचे । धन्य भग्याचे नर ते ॥१॥
जाती पंढरीसी आधीं । तुटे तयांची उपाधी । ऋद्धी सिद्धी मांदी । तिष्ठतसे सर्वदा ॥२॥
भुक्ति मुक्ति धांवती मागें । आम्हां अनुसारा वेगें । ऐसें म्हणोनि वेगें । चरणीं मिठी घालिती ॥३॥
शरण एका जनार्दनीं । विटें उभा मोक्षदानी । लागतां तयांचे चरणीं । पुनरावृत्ति न येतीं ॥४॥
जाती पंढरीसी आधीं । तुटे तयांची उपाधी । ऋद्धी सिद्धी मांदी । तिष्ठतसे सर्वदा ॥२॥
भुक्ति मुक्ति धांवती मागें । आम्हां अनुसारा वेगें । ऐसें म्हणोनि वेगें । चरणीं मिठी घालिती ॥३॥
शरण एका जनार्दनीं । विटें उभा मोक्षदानी । लागतां तयांचे चरणीं । पुनरावृत्ति न येतीं ॥४॥
अभंग ४८१
विठ्ठल देवाधिदेवो । भक्तजनांचें निवारी बिहो । तो पंढरीचा रावो । विटे उभा ठाकला ॥१॥
मना लागो त्याचा छंद । निरसोनि भेदाभेद । अवघाचि गोविंद । ठसावें हदयीं ॥२॥
स्नान केया चंद्रभागें । पातकें नासतील वेगें । संकल्प विकल्प त्याग । दरुशन घेतांची ॥३॥
ऐसा घडतां हा नेम । तयापाशी पुरुषोत्तम । एका जनार्दनीं काम । देव करी स्वयं अंगे ॥४॥
मना लागो त्याचा छंद । निरसोनि भेदाभेद । अवघाचि गोविंद । ठसावें हदयीं ॥२॥
स्नान केया चंद्रभागें । पातकें नासतील वेगें । संकल्प विकल्प त्याग । दरुशन घेतांची ॥३॥
ऐसा घडतां हा नेम । तयापाशी पुरुषोत्तम । एका जनार्दनीं काम । देव करी स्वयं अंगे ॥४॥
अभंग ४८२
जाणत्या नेणत्या एकचि ठाव । तेणेंहि भजावा पंढरीराव ॥१॥
एका पंडुं आणिका भरीं । तेणें फेरी चौर्याशींची ॥२॥
लागा पंढरीच्या वाटे । तेणें तुटें बंधन ॥३॥
अनुभवें अनुभव पाहां । येच देहीं प्रत्यक्ष ॥४॥
एका जनार्दनीं प्रचीत । विठ्ठलनामें मुक्त सत्य ॥५॥
एका पंडुं आणिका भरीं । तेणें फेरी चौर्याशींची ॥२॥
लागा पंढरीच्या वाटे । तेणें तुटें बंधन ॥३॥
अनुभवें अनुभव पाहां । येच देहीं प्रत्यक्ष ॥४॥
एका जनार्दनीं प्रचीत । विठ्ठलनामें मुक्त सत्य ॥५॥
अभंग ४८३
रमेसह पंढरी आला । येऊनि भेटला पुंडलिका ॥१॥
म्हणे उभारुनि बाह्मा हात । तरतील नामें महापतित ॥२॥
नका कांहीं आटाआटी । योग यागांची कसवटी ॥३॥
ब्रह्माज्ञान नसाधे लोकां । मुखीं घोका विठ्ठला ॥४॥
शरण एका जनार्दनीं । सांगे वचनीं पुंडलीक ॥५॥
म्हणे उभारुनि बाह्मा हात । तरतील नामें महापतित ॥२॥
नका कांहीं आटाआटी । योग यागांची कसवटी ॥३॥
ब्रह्माज्ञान नसाधे लोकां । मुखीं घोका विठ्ठला ॥४॥
शरण एका जनार्दनीं । सांगे वचनीं पुंडलीक ॥५॥
अभंग ४८४
प्रेमळांसी विश्रांतिस्थान । महा मुक्ति कर जोडोनी । ऋद्धि सिद्धि वोळंगण । तिष्ठती जाण पंढरीये ॥१॥
धन्य धन्य विठ्ठलराव । उभा देवांचा तो देव । दरुशनेम निरसे भेव । यम काळ दुतांचें ॥२॥
नाम न विटेवरी रसना । सुलभ हा पंढरीराणा । एका शरण जनार्दना । सदा वाचे उच्चारी ॥३॥
धन्य धन्य विठ्ठलराव । उभा देवांचा तो देव । दरुशनेम निरसे भेव । यम काळ दुतांचें ॥२॥
नाम न विटेवरी रसना । सुलभ हा पंढरीराणा । एका शरण जनार्दना । सदा वाचे उच्चारी ॥३॥
अभंग ४८५
प्रभातेसी उठोनी । स्नान करिती अनुदिनीं । विठ्ठल दरुशनीं । प्राणी मुक्त संसार ॥१॥
धन्य पंढरीचा वास । सुख मिळे अविनाश । कुळीं वैष्णव निःशेष । रामकृष्ण उच्चार ॥२॥
करें नेमें एकादशे । जाय नेमें पंढरीसी । ऐसें या तीर्थासी नेमे करितां जोडें ॥३॥
सर्व पर्वकाळ घडे । कोटी अश्वमेध जोडे । पुण्य ते उघडें । विठठल रुपडे पाहतां ॥४॥
ऐसा जया नेमधर्म । न चुके वाचा नामस्मरण । एका जनार्दनीं स्मरण । विठ्ठलदेवी आवडी ॥५॥
धन्य पंढरीचा वास । सुख मिळे अविनाश । कुळीं वैष्णव निःशेष । रामकृष्ण उच्चार ॥२॥
करें नेमें एकादशे । जाय नेमें पंढरीसी । ऐसें या तीर्थासी नेमे करितां जोडें ॥३॥
सर्व पर्वकाळ घडे । कोटी अश्वमेध जोडे । पुण्य ते उघडें । विठठल रुपडे पाहतां ॥४॥
ऐसा जया नेमधर्म । न चुके वाचा नामस्मरण । एका जनार्दनीं स्मरण । विठ्ठलदेवी आवडी ॥५॥
अभंग ४८६
नरनारी जातां पंढरीसी । सुकृतांची रासी ब्रह्मा नेणें ॥१॥
अभाव भावना न धरी कल्पना मस्तक चरणावरी ठेवी ॥२॥
एका जनार्दनीं पंढरी माहेर । आम्हांसी निर्धार देवें केली ॥३॥
अभाव भावना न धरी कल्पना मस्तक चरणावरी ठेवी ॥२॥
एका जनार्दनीं पंढरी माहेर । आम्हांसी निर्धार देवें केली ॥३॥
अभंग ४८७
उभारुनी बाह्मा सकळां आश्वासन । या रे अठरा वर्ण पंढरीसी ॥१॥
दरुशनें एकामुक्ति जोडे फुका । साधनांचा धोका करुं नका ॥२॥
माया मोह आशा टाकुनि परती । चरणीं चित्तवृत्ति जडों द्यावी ॥३॥
एका जनार्दनीं सांगे लहान थोरां । पंढरीस बरा कृपाळु तो ॥४॥
दरुशनें एकामुक्ति जोडे फुका । साधनांचा धोका करुं नका ॥२॥
माया मोह आशा टाकुनि परती । चरणीं चित्तवृत्ति जडों द्यावी ॥३॥
एका जनार्दनीं सांगे लहान थोरां । पंढरीस बरा कृपाळु तो ॥४॥
अभंग ४८८
द्वारकेहुनी जगजेठी । आला पुंडलिकाचे भेटी । पाऊलें सरळ गोमटी । बाळ सुर्यापरी ॥१॥
धन्य धन्य पांडुरंग । मुर्ति सावळी सवेग । गाई गोप संवगडे लाग । मिळोनि सकळांसहित ॥२॥
पाहतां पुंडलिकांचें वदन । वेडावलें भक्तांचे भुषण । केलेंसे खेवण । समचरणीं विटेवरीं ॥३॥
न बैसे अद्यापि खालीं । ऐशी कॄपेची माउली । एका जनार्दनीं आली । भक्तिकाजा विठ्ठल ॥४॥
पुंडलिकाची जगदोद्धरार्थ विनवणी
धन्य धन्य पांडुरंग । मुर्ति सावळी सवेग । गाई गोप संवगडे लाग । मिळोनि सकळांसहित ॥२॥
पाहतां पुंडलिकांचें वदन । वेडावलें भक्तांचे भुषण । केलेंसे खेवण । समचरणीं विटेवरीं ॥३॥
न बैसे अद्यापि खालीं । ऐशी कॄपेची माउली । एका जनार्दनीं आली । भक्तिकाजा विठ्ठल ॥४॥
अभंग ४८९
जोडोनिया हात दोन्हीं । पुंडलीक मुनी विनवीत ॥१॥
आम्हा तैसें उगेचि रहा । माझिये पहा प्रेमासी ॥२॥
जे जे येती ज्या ज्या भावें । ते ते तारावें कृपाळुवा ॥३॥
एका शरण जनार्दनीं । ब्राह्मा पसरुनि हरी बोलें ॥४॥
आजगदोद्धारार्थ श्रीकृष्नांनें दिलेला वर
आम्हा तैसें उगेचि रहा । माझिये पहा प्रेमासी ॥२॥
जे जे येती ज्या ज्या भावें । ते ते तारावें कृपाळुवा ॥३॥
एका शरण जनार्दनीं । ब्राह्मा पसरुनि हरी बोलें ॥४॥
अभंग ४९०
धन्य धन्य पुंडलिक । तारिले लोकां सकळां ॥१॥
तुझें भाकेंगुतुंनी येथें । तारीन पतीत युगायुगीं ॥२॥
भाळे भाळे येतील जैसे । दरुशनें ते तैसे वैकुंठीं ॥३॥
एका जनार्दनीं देऊनी वर । राहें विटेवर मग उभा ॥४॥
तुझें भाकेंगुतुंनी येथें । तारीन पतीत युगायुगीं ॥२॥
भाळे भाळे येतील जैसे । दरुशनें ते तैसे वैकुंठीं ॥३॥
एका जनार्दनीं देऊनी वर । राहें विटेवर मग उभा ॥४॥
अभंग ४९१
निकट सेवे धांऊनि आला । पृष्ठी राहिला उभाची ॥१॥
ऐसा क्षीरसिंधुवासी । भक्तापाशीं तिष्ठत ॥२॥
नाहीं मर्यादा उल्लंघन । समचरण विटेवरी ॥३॥
एका जनार्दनीं गोजिरें ठाण । धरुनी जघन उभा हरी ॥४॥
ऐसा क्षीरसिंधुवासी । भक्तापाशीं तिष्ठत ॥२॥
नाहीं मर्यादा उल्लंघन । समचरण विटेवरी ॥३॥
एका जनार्दनीं गोजिरें ठाण । धरुनी जघन उभा हरी ॥४॥
अभंग ४९२
भक्ताद्वारीं उभाचि तिष्ठे । न बोले न बैसे खालुता ॥१॥
युगें जाहलीं अठ्ठावीस । धरुनी आस उभाची ॥२॥
जड मुढ हीन दीन । तारी दरुशनें एकाची ॥३॥
एका जनार्दनीं ऐसा वर । दिधला साचार भक्तांसी ॥४॥
युगें जाहलीं अठ्ठावीस । धरुनी आस उभाची ॥२॥
जड मुढ हीन दीन । तारी दरुशनें एकाची ॥३॥
एका जनार्दनीं ऐसा वर । दिधला साचार भक्तांसी ॥४॥
अभंग ४९३
एकरुप मन जालेंसे दोघांचें । देव आणि भक्तांचे रुप एका ॥१॥
पुंडलिकाकारणें समुच्चय उभा । त्रैलोक्याची शोभा पांडुरंग ॥२॥
ध्याता चित्त निवे पाहतां ठसावें । एका जनार्दनीं सांठवें हृदयीं रुपे ॥३॥
पुंडलिकाकारणें समुच्चय उभा । त्रैलोक्याची शोभा पांडुरंग ॥२॥
ध्याता चित्त निवे पाहतां ठसावें । एका जनार्दनीं सांठवें हृदयीं रुपे ॥३॥
अभंग ४९४
घेऊनियां परिवारा । आला असे पंढरपुरा ॥१॥
भक्तां पुंडलिकासाठी । उभा ठेवुनी कर कटीं ॥२॥
केशर कस्तुरी चंदन टिळा । कांसे शोभें सोनसळा ॥३॥
वामांकी शोभे रुक्मिणी । शरण एका जनार्दनीं ॥४॥
भक्तां पुंडलिकासाठी । उभा ठेवुनी कर कटीं ॥२॥
केशर कस्तुरी चंदन टिळा । कांसे शोभें सोनसळा ॥३॥
वामांकी शोभे रुक्मिणी । शरण एका जनार्दनीं ॥४॥
अभंग ४९५
आवडीच्या सुखा सुखावला । वैकुंठ सांडोनी पंढरीये आला ॥१॥
देखोनियां पुंडलीका । उभा सम पाई देखा ॥२॥
न बैसे खालीं । युगें अठ्ठावीस जालीं ॥३॥
ऐशी भक्तांची माउली । उभी तिष्ठत राहिली ॥४॥
एका जनार्दनीं देव । उभा राहिला स्वयमेव ॥५॥
देखोनियां पुंडलीका । उभा सम पाई देखा ॥२॥
न बैसे खालीं । युगें अठ्ठावीस जालीं ॥३॥
ऐशी भक्तांची माउली । उभी तिष्ठत राहिली ॥४॥
एका जनार्दनीं देव । उभा राहिला स्वयमेव ॥५॥
अभंग ४९६
ऐशी आवडी मीनली सुखा । देव उभा भक्तद्वारीं देखा ॥१॥
धन्य धन्य पुंडलीका । उभे केलें वैकुंठनायका ॥२॥
युगें अठ्ठावीस नीत । उभा विते कर धारुनियां कट ॥३॥
एका जनार्दनीं शरण जाऊं । काया वाचा मनें त्यासी ध्याऊं ॥४॥
धन्य धन्य पुंडलीका । उभे केलें वैकुंठनायका ॥२॥
युगें अठ्ठावीस नीत । उभा विते कर धारुनियां कट ॥३॥
एका जनार्दनीं शरण जाऊं । काया वाचा मनें त्यासी ध्याऊं ॥४॥
अभंग ४९७
विठ्ठल रुक्मिणी राहीं सत्यभामा एकरुपी परमात्मा पंढरीये ॥१॥
कैवल्य उघडें क्षीरसागर निवासी । तपें पुंडलिकासे वश्य जाहिलें ॥२॥
अणूरेणुपासोनि भरुनि उरला । तो म्यां देखियेला पंढरीये ॥३॥
एका जनार्दनीं सांवळा श्रीकृष्ण । जनीं जनार्दनीं पुर्ण भरला ॥४॥
कैवल्य उघडें क्षीरसागर निवासी । तपें पुंडलिकासे वश्य जाहिलें ॥२॥
अणूरेणुपासोनि भरुनि उरला । तो म्यां देखियेला पंढरीये ॥३॥
एका जनार्दनीं सांवळा श्रीकृष्ण । जनीं जनार्दनीं पुर्ण भरला ॥४॥
अभंग ४९८
कैसा पुंडलिका उभा केला । वैकुंठाहुनी भक्ति चाळविला ॥१॥
नेणें रे कैसें वोळलें । अधीन केलें आपुलिया ॥२॥
दर्शनमात्रें प्राणियां उद्धार । ऐशी कीर्ति चराचर ॥३॥
एका जनार्दनीं म्हणे पुंडलिक । भक्त शिरोमणि तुंचि देखा ॥४॥
नेणें रे कैसें वोळलें । अधीन केलें आपुलिया ॥२॥
दर्शनमात्रें प्राणियां उद्धार । ऐशी कीर्ति चराचर ॥३॥
एका जनार्दनीं म्हणे पुंडलिक । भक्त शिरोमणि तुंचि देखा ॥४॥
अभंग ४९९
ची भुक हारपली । पाहतां श्रीविठ्ठल माउली ॥१॥
पुंडलिकें बरवें केलें । परब्रह्मा उभें ठेलें ॥२॥
अठ्ठावीस युगें जालीं । आद्यापि न बैसें खालीं ॥३॥
उभा राहिला तिष्ठत । आलियासीं क्षेम देत ॥४॥
ऐसा कृपाळु दीनाचा । एका जनार्दनीं साचा ॥५॥
पुंडलिकें बरवें केलें । परब्रह्मा उभें ठेलें ॥२॥
अठ्ठावीस युगें जालीं । आद्यापि न बैसें खालीं ॥३॥
उभा राहिला तिष्ठत । आलियासीं क्षेम देत ॥४॥
ऐसा कृपाळु दीनाचा । एका जनार्दनीं साचा ॥५॥
अभंग ५००
वीस जालीं । परी न बैसें तो खालीं ॥१॥
कोण पुण्य न कळे माय । विटे लाधलें या विठ्ठलाचें पाय ॥२॥
नाहीं बोलाचालीअ मौन धरियलें । कैसें चाळविलें पुंडलिकें ॥३॥
एका जनर्दनीं विटेवर । दोन्हीं कटीं ठेविलें कर ॥४॥
कोण पुण्य न कळे माय । विटे लाधलें या विठ्ठलाचें पाय ॥२॥
नाहीं बोलाचालीअ मौन धरियलें । कैसें चाळविलें पुंडलिकें ॥३॥
एका जनर्दनीं विटेवर । दोन्हीं कटीं ठेविलें कर ॥४॥